Sağlıklı Ve Düzenli Uyku

Gece uykusunu iyi alan bir insan ertesi güne, dinlenmiş daha zinde başlar. Dengeli uyku insanların  mutlu ve sağlıklı bir gün geçirmelerini sağlar. Vücudumuzda uyku düzenini sağlayan, melatonin hormonu vardır. Bu hormon sadece karanlıkta ve uyku anında salgılanır. Melatonin hormonu insanları birçok hastalıklara karşı korur, bunların başında kanserde gelmektedir. Melatonin'in hücreleri yenileyici, bağışıklık sistemini düzenleyici, vücudun biyolojik ritmini ayarlayıcı, anti-oksidan ve yaşlanmayı geciktirici özellikleri vardır. Melatonin hormonu kişiden kişiye farklılık gösterse de genellikle gece 23:00 ile sabah 05:00 arasında salgılanır. Yani burdanda anlaşıldığı gibi gece uykusu bu kadar önemlidir. Uyku anında  vücut kendini dinlenmeye alır. Uyuma anında vücudumuzun bütün organları daha yavaş çalışarak dinlenir. Uyku aslında vücudun kendini yenilemesidir. Sadece vücut değil ruhta dinlenir.  Düzenli ve sağlıklı uyku insana mutluluk ve dinginlik getirir. Kuran-ı Kerim’ de gece, uyku ve gündüz için; “ Sizin için geceyi örtü yapıp, uykuyu istirahat kılıp, gündüzü de çalışma zamanı yaptık.” diye buyrulmaktadır. Bu yüzden gece uykusu bizim için çok önemlidir.  Gece uykusunu erteleyenlerde bir süre sonra ruhsal yorgunluklar ortaya çıkmaya başlıyor. Daha da ilerleyince unutkanlık, motivasyon kaybı, stres, sıkıntılar gibi sorunlar baş gösteriyor. Ayrıca halk arasında uyku apnesi olaraktan bilinen uyku rahatsızlığında vardır. Bu rahatsızlık maalesef uyku düzenini de bozabiliyor. Uyku apnesi belirtileri; gündüzleri aşırı uyuklama, yorgunluk, uyurken horlama veya soluksuz kalma, sabahları baş ağrısıdır. Kilo vermek, uyku apnesini tam olarak iyileştirmese de, hafifletebilir.


Uyku süresi 
Uyku süresinin kişiden kişiye değişmekte olduğu ve bu sürenin 4 saat ile 11 saat arasında değiştiği bilinmektedir. Uyku süreleri genetik faktörlerin etkisi ile kişiden kişiye değişir. Yeni doğmuş bebekler günün tamamını (ortalama 19-23 saat) uyuyarak geçiriyor. 2 yaşını geçen çocuklarda  öğle uykuları önem kazanır. Bu süre 12 saate iner. Genç yetişkinlerin gece uykuları düzgün ve düzenlidir; yetişkinlik döneminde 7-8 saate inen uyku ileri yaşlarda 4-6 saate kadar düşebilmektedir.Bazı kişiler için 5-6 saatlik uyku yeterli olurken, bazı kişiler ise 10-12 saat uyusalar bile dinlenmiş olarak uyanamazlar.

Uyku Evreleri
Uyku, Non-REM ve REM uykusu diye ikiye ayrılır.

Non-Rem Uykusu: Uykunun gidişatı
sırasında ortaya çıkar. Her bir evre önceki evreye göre daha derindir. Bu uyku evresi dört gruba ayrılır.

Rem Uykusu: 5-30 dakika sürer. Öğrenme ve hafızayı etkiler. Rüyaların büyük kısmı bu evrede görülür ve hafızaya kaydedilir. REM uykusuna girmeden uyandırılan kişide korku ve sinirlilik hali görülebilir.

Düzenli Uyumak için;

• Düzenli ve yeterli bir melatonin salınımı için, karanlık ortamda uyumak gerekmektedir. Eğer gece lambaları kullanılıyorsa solgun kırmızı ışık saçan lamba tercih edilmelidir.

• Televizyon karşısında uyuma olursa, kesinlikle televizyon kapatılmalıdır.Çünkü o an kişinin beyni direkt mesajlara açıktır. Bu yüzden kişinin televizyondan işiteceği olumsuz bir şey bilinçaltına yerleşebilir.

• Düzenli ve yeterli bir uyku düzeni oluşturulmalıdır. Aynı saatlerde yatıp kalkmaya özen gösterilmelidir.

• Günde en az 7 buçuk saat uyumaya çalışın.

• Önceki geceden kalan uyku eksikliğini  ertesi gece ekstra 1-2 saat uykuyla telafi etmeye özen gösterilmelidir.

• Uykunuza öncelik tanıyın. "Bu saatte yatılırmı? Yarın tatil çok işim var uykuya vaktim yok." gibi cümlelere yer vermemeye çalışın.

• Düzenli bir uyku programına bağlı kalın. Hafta sonu ve tatillerde bile, sabahları aynı saatte kalkın.

• Gün içerisinde uyumamaya çalışın. Dinimizinde emrettiği gibi özellikle  Güneş doğarken Güneş tam tepedeyken ve Güneş batarken uyumamaya ekstra özen gösterin.

• Kahve, çay, aperatif içki veya diyet hapı gibi kafein  içeren şeylerden uzak durun. Böylece düzenli ve sağlıklı uyku uyumuş olursunuz.